قرص اورژانسی، یکی از انواع قرص‌هایی است که برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود.

البته کاربرد آن برای زنانی است که رابطه‌ی جنسی محافظت‌نشده داشته‌اند یا روش‌هایی که در حین رابطه به کار برده‌اند، موفق نبوده است.

درواقع، مصرف قرص اورژانسی به زمان‌هایی ویژه اختصاص دارد و راهکاری عمومی برای پیشگیری از بارداری نیست.

قرص اورژانسی ضد بارداری

3 نوع قرص اورژانسی وجود دارد که می‌توان آنها را با نسخه یا بدون آن تهیه کرد.

در بیشتر کشورها برای خرید قرص‌های بانسخه باید حداقل ۱۷ سال داشته باشید.

تعداد مصرف که ۱ تا ۲ عدد است، به دُز و برند قرص اورژانسی بستگی دارد.

• بعضی قرص های اورژانسی حاوی هورمون هستند و لوونورژسترول نام دارند.

مثل:

• قرص بدون نسخه مای‌وِی (My Way)؛
• پلن بی وان‌استپ (Plan B One–step)؛
• قرص بدون نسخه پرونتزا (Preventeza)؛
• قرص بدون نسخه (Take Action).

قرص های ضد بارداری دیگر هم می‌توانند مانع از بارداری بشوند، اما درصورتی‌که هر بار بیش از یک عدد مصرف شود.

این روش نسبت به مصرف قرص‌های هورمونی لوونورژسترول، اثرگذاری کمتری دارد و باعث ایجاد حالت تهوع در فرد خواهد شد.

مصرف برخی از قرص های پیشگیری از بارداری و خرید آنها باید همراه با نسخه باشد.

بنابراین قبل از خرید و مصرف، بهتر است از پزشک یا پرستار درباره‌ی نوع مناسب قرص ضد بارداری مشورت بگیرید.

• نوع دیگری از قرص های ضد بارداری موسوم به اولی‌پیریستال (اِلا، اِلاوان) هم وجود دارد که برای استفاده از آن نیاز به نسخه‌ی پزشک است.

لوونورژسترول برای پیشگیری از بارداری است و برای دریافت آن محدودیت‌هایی نظیر حدنصاب سنی و نسخه وجود ندارد.

قرص اِلا هم نوعی قرص ضدهورمونی و حاوی اولی‌پریستال است.

اولی‌پریستال دارویی ضدهورمونی است که اثرات هورمون‌های کلیدی برای تشکیل جنین را مسدود می‌کند.

این قرص را فقط با نسخه می‌توان خریداری کرد.

بدترین عوارض قرص اورژانسی

تهوع ؛ معمول ترین عوارض قرص اورژانسی

احساس تهوع هنگامیکه برای اولین بار قرص‌های ضد بارداری را مصرف می‌کنید از عوارض قرص های ضد بارداری اورژانسی عادی و طبیعی است و جای نگرانی ندارد. به همین دلیل بهتر است مصرف دارو را به ساعات پایانی شب موکول کنید.

در صورتی که بعد از سه ماه حالت تهوع از بین نرفت، حتما به پزشک مراجعه نمایید.

لکه‌ بینی بین دو دوره پریود

بیشتر عوارض قرص های ضد بارداری اورژانسی در سه ماهه اول از بین می‌رود اما برای تشخیص تفاوت خون‌ریزی قرص اورژانسی و پریود باید گفت که این دارو منجر به خون‌ریزی خفیف واژینال موسوم به لکه بینی می‌شود و در صورتی که این خون‌ریزی خفیف باشد و بیش از 3 روز ادامه نداشته باشد، طبیعی است.

اگر به مدت 5 روز خون‌رویزی خارج از دوره قاعدگی را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید.

سردرد

یکی دیگر از عوارض قرص اورژانسی سردرد است.

هورمون‌های تشکیل دهنده داروی ضد بارداری اورژانسی تاثیر مستقیمی در بروز انواع سردرد ازجمله سردردهای میگرنی دارند که ممکن است در مدت زمان کوتاهی از بین برود و عوارض آن را دیگر مشاهده نکنید.

در صورتی که به سردردهای ناشی از این قرص دچار شدید راهکارهای مقاله زیر را به کار گیرید و اگر بهبودی حاصل نشد حتما با پزشک مشورت کنید.

به همین دلیل همواره به زنانی که سابقه سردردهای میگرنی را دارند مصرف داروی ضد بارداری اورژانسی توصیه نمی‌شود.

افزایش وزن

استروژن موجود در داروی ضد بارداری اورژانسی منجر به اضافه وزن و جمع شدن مایعات در ناحیه شکم و باسن زنان می‌شود.

در این حالت سلول‌ها فقط بزرگ می‌شوند و تعداد آن‌ها افزایش نمی‌یابد. به یاد داشته باشید که افزایش وزن تاثیرات قرص‌های بارداری اورژانسی را کم می‌کند، بنابر‌این ضمن کنترل وزن خود همواره سعی کنید از روش‌های محافظتی دیگر استفاده کنید.

حساسیت در ناحیه پستان

درد در ناحیه سینه، ایجاد حساسیت در نوک پستان و تورم و التهاب این ناحیه یکی دیگر از عوارض قرص اورژانسی یا داروی ضد بارداری اورژانسی از جمله قرص‌های اورژانسی است که بعد از چند روز از بین می‌رود.

به یاد داشته باشید که حس کردن توده و یا تغییر رنگ نوک پستان به هیچ وجه از عوارض داروهای ضدبارداری نیست و در صورت دیدن این عوارض حتما به پزشک مراجعه کنید.

کاهش میل جنسی

هورمون‌های موجود در داروی ضد بارداری اورژانسی بر کاهش میل جنسی زنان و سرد مزاجی آن‌ها تاثیر گذار است.

البته سرد مزاجی زنان ممکن است به عوامل دیگری مانند افسردگی رابطه جنسی دردناک و موارد دیگر باشد.

میتوان گفت یکی از عوارض قرص اورژانسی در استفاده طولانی مدت افسردگی است.

ترشحات واژن

با اینکه ترشحات واژن عوامل بسیار مختلفی می‌تواند داشته باشد اما می‌توان گفت تغییرات در رنگ و بو می‌تواند تحت تاثیر داروی ضد بارداری اورژانسی در زنان باشد.

استفاده از روغن زیتون به عنوان روان کننده طبیعی یا انواع مختلف روان کننده‌های تجاری می‌تواند به شما در رفع عفونت‌های واژینال و ترشحات آن کمک کند.

اگر این ترشحات خارج از چرخه ادامه داشت و یا چند روز پس از مصرف از بین نرفت به پزشک مراجعه کنید.

تغییر در بینایی

در صورت مصرف مکرر قرص اورژانسی، ممکن است پس از مدتی با تاری دید روبرو شوید.

این موضوع به دلیل ضخیم شدن قرنیه چشم به دلیل مصرف هورمون زیاد است.

زمان و نحوه مصرف قرص اورژانسی

قرص اورژانسی یکی از سریع‌ترین روش های جلوگیری از بارداری است.

اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشتید و یا به‌طور اتفاقی دچار مشکل شدید می‌توانید بلافاصله یک عدد از قرص اورژانسی را مصرف کنید.

البته به این موضوع دقت کنید که قرص اورژانسی بسته به شرکت تولیدکننده آن متفاوت است و بهتر است برای گرفتن نتیجه و پیشگیری از بدترین عوارض قرص اورژانسی بهتر از راهنمای همان قرص استفاده کنید.

همچنین باید بدانید، بهترین نتیجه را زمانی خواهید گرفت که بلافاصله پس از رابطه جنسی قرص اورژانسی را مصرف کنید.

البته تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی می‌توانید از این قرص مصرف کنید.

همین‌طور اگر این قرص درست بعد از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده شود می‌تواند شانس بارداری را تا حد زیادی کاهش دهد.

تحقیقات گویای این هستند که حدود ۷ نفر از هر ۸ زنی که از این قرص استفاده می‌کنند، باردار نمی‌شوند.

این قرص با دوز متفاوت وجود دارد. به یاد داشته باشید، چنانچه از دوز ۰.۷۵ میلی‌گرم استفاده می‌کنید لازم است که ظرف مدت ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی دو عدد از این قرص را مصرف کنید.

نکات مهم در مورد مصرف قرص اورژانسی

حالا که در مورد بدترین عوارض قرص اورژانسی دانستید، باید اشاره کنیم که برای پیشگیری از عوارض آن بهتر است، به نکاتی دقت کنید.

ما در اینجا به برخی از نکات مهم اشاره‌کرده‌ایم:

1. درصد بارداری پس از مصرف قرص اورژانسی بسیار پایین است. اما طبق تحقیقات صورت گرفته‌شده، قرص اورژانسی ممکن است در افراد چاق اثر کمتری داشته باشد و بنابراین امکان بارداری پس از مصرف قرص اورژانسی وجود خواهد داشت.
2. اگر لقاح صورت گرفته باشد و باردار شده باشید، قرص اورژانسی هیچ تاثیری در روند بارداری نخواهد داشت. این قرص حتی به جنین نیز آسیبی نخواهد زد.
3. قرص اورژانسی راه مناسبی برای جلوگیری دائمی از بارداری محسوب نمی‌شود و این تنها یک‌راه فوری و موقت است.
4. شما مجاز به استفاده از بیش از یک قرص اورژانسی در یک سیکل ماهیانه نیستید. به‌طورکلی در بهترین حالت تا ۳ دفعه در یک سال می‌توانید از این قرص استفاده کنید.