ذهن آگاهی چیست؟
در ابتدا مفید است که بدانید ذهن آگاهی یا Mindfulness چیست و همچنین چگونگی ارتباط آن با مراقبه آشنا شوید.
بهبیان سادهتر، مراقبه راهی برای تربیت ذهن به شمار میآید.
بیشتر اوقات، ذهن ما سرگردان است؛ یعنی در حال فکرکردن به آینده هستیم؛ در گذشته زندگی میکنیم؛ نگران هستیم؛ رویاپردازی میکنیم؛ پریشان میشویم یا خیالپردازی میکنیم.
مراقبه ما را به لحظه حال برمیگرداند و ابزار لازم را برای کاهش تنش و اضطراب، همچنین برای آرامش بیشتر و مهربانی با خود و دیگران در اختیارمان قرار میدهد.
از طریق مراقبه، میآموزیم که لحظهبهلحظه آگاه باشیم و به ما امکانی داده میشود تا مهارت توجه آگاهی را در خود به وجود آوریم و سپس در زندگی روزمره آن را به کار بگیریم.
در ادامه به تفاوت ذهن اگاهی و مراقبه میپردازیم.
در آموزشدادن به ذهن برای حضور در لحظه حال، در واقع به خودمان آموزش میدهیم که بیشتر از نظر ذهنی در لحظه حال زندگی کنیم، نفس بکشیم و اسیر واکنشهای خود نسبت به افکار و احساساتمان نباشیم.
مهارت ذهن آگاهی، در رویارویی با شرایط چالشبرانگیز و موقعیتهای دشوار، کاملا مفید و کمککننده است.
مزایای ذهن آگاهی چیست؟
ذهنآگاهی، مزایای مهم و زیادی دارد.
نخست، به شما کمک میکند در لحظه زندگی کنید.
زمانی که ذهن آگاهی را در خودتان بپرورانید، به چیزهایی که در لحظه، در اطراف شما وجود دارند، توجه میکنید و دیگر به گذشتهای که توانایی تغییر و آیندهای
که توان پیشبینی کامل آن را ندارید، فکر نمیکنید.
طبق نتایج مطالعات انجامشده، ذهن آگاهی با تقویت هوش هیجانی (Emotional Intelligence: EI) همراه است.
زمانی که هوش هیجانی شما بالا باشد، از افکار، احساسات، کلمات و اَعمال خود آگاه هستید و تأثیر آنها بر دیگران را درک میکنید.
این خودآگاهی به این معناست که شما به دیگران توجه کامل میکنید، حرفهایی نمیزنید که ناخواسته سبب رنجش آنها شود و قادر هستید در لحظه، قدردان وقایع مثبت زندگیتان باشید.
ذهن آگاهی همچنین کمک میکند تا بیشتر احساس رفاه کنید
طبق یافتههای یک مطالعه، افزایش ذهن آگاهی بهمرور زمان، منجر به کاهش استرس و بههمریختگی خلقوخو میشود. نتایج مطالعه دیگری نشان میدهد که ذهن
آگاهی به پروراندن حس همدلی کمک میکند و سبب افزایش رفتارهای نوعدوستانه میشود.
مزیت دیگر این عادت، تأثیر مثبت بر مغز است
محققان دریافتهاند که ذهن آگاهی، تراکم مادهی خاکستری مغز را در نواحی مرتبط با یادگیری، کنترل احساسات و حافظه بالا میبرد.
ذهن آگاهی برای بدن هم میتواند مفید باشد
یافتههای تحقیقی روی شرکتکنندگانی که هشت هفته، مدیتیشن ذهنآگاهی را تمرین کرده بودند، با تجربهی اثرات مثبت همراه بود؛ اثراتی از قبیل افزایش چشمگیر پادتنهایی که به سیستم ایمنی ربط دارند.
در نهایت، ذهن آگاهی میتواند روابط حرفهای و شخصی شما را بهبود ببخشد
وقتی شما در یک موقعیت، حضور کامل داشته باشید، میتوانید با همدلی، دلسوزی، صداقت، هوش و ملاحظه با افراد برخورد کنید.
این عادت باعث جلب اعتماد، پرورش واقعبینی و بالا رفتن درک میشود.
نکته برای تقویت ذهن آگاهی
ذهن آگاهی را تمرین کنید
درنگ کنید
ذهن آگاهی دربارهی حضور داشتن در لحظه است.
برای درنگ کردن و توجه کردن، باید آگاهانه تلاش کنید. به چیزی که احساس میکنید، میشنوید، میبویید و
میبینید، فکر کنید.
به کارهای روزمره توجه کنید
راه دیگر تقویت ذهن آگاهی انتخاب کاری است که بهصورت روزمره آن را انجام میدهید، اما اینبار به شیوهی دیگری دربارهی آن فکر کنید.
برای مثال، کارهای دفتری، شستن ظروف یا جارو کردن برگها.
احساسات خود را بپذیرید
در طول روز، چند بار افکار و احساسات خودتان را قضاوت میکنید؟ مثلا با خود میگویید: «من نباید این احساس را داشته باشم» یا «این فکر وحشتناکی است».
بخشی از آگاه بودن به این معناست که افکار و احساساتتان را به صورت «درست» یا «غلط» قضاوت نکنید. در عوض، افکار و احساساتتان را بپذیرید و سعی
کنید بیطرف بمانید.
مدیتیشن را تمرین کنید
یکی از بهترین راههای پرورش ذهن آگاهی، تمرین روزانهی مدیتیشن به مدت چند دقیقه است.